Rodzaje więźby dachowej. Dobór więźby do konstrukcji dachu
Więźba dachowa stanowi konstrukcję dachu. To właśnie od niej zależy wygląd naszego dachu. Tak naprawdę jednak więźba spełnia bardzo wiele istotnych funkcji. To właśnie od niej zależy wytrzymałość i szczelność całego dachu. Ważny jest więc nie tylko odpowiedni dobór dobrych jakościowo materiałów, z jakich zostanie wykonana więźba (najczęściej są to elementy drewniane), ale również profesjonalny montaż. Bardzo ważne jest przede wszystkim fachowe połączenie między poszczególnymi elementami, które zależy od typu złącza.
Dobór więźby dachowej
Dobór więźby dachowej zależy od kilku czynników. Większość z nich powinna być uwzględniona już na etapie projektowania. Kluczowa jest przede wszystkim rozpiętość dachu. To właśnie od rozpiętości zależy specyfika konstrukcji więźby. Z kolei forma dachu zależy nie tylko od preferencji inwestora czy koncepcji projektanta, ale przede wszystkim rodzaju zastosowanego pokrycia oraz wariantu dachu (płaski lub spadzisty).
Jeśli tworzone jest lekkie pokrycie dachowe (np. blachodachówka), stosowana jest znacznie delikatniejsza więźba, niż przy pokryciu dachowym dachówką ceramiczną. Dodatkowo niezbędne jest uwzględnienie wysokości budynku, kształtu dachu i jego rozpiętości, a także dodatkowych obciążeń, np. zalegającego zimą śniegu.
Rodzaje konstrukcji więźby dachowej
- Więźba krokwiowa. Jest to najprostszy rodzaj konstrukcji więźby dachowej. Występuje w przypadku dachów o rozpiętości mniejszej niż 7,5 m. Długość krokwi wynosi od ok. 4,5 m do 5 m przy lekkich pokryciach dachowych. Dach nachylony jest wówczas w stosunku poziomu o 30-50°. Krokwie posiadają dwa punkty oparcia – w kalenicy i nad ścianą oparcia na belce stropodachu.
- Więźba krokwiowo-jętkowa. Występuje w przypadku dachów o rozpiętości od ok. 7-9 m i o dłuższym spadku. Stosowane są krokwie dłuższe niż 4,5 m i dodatkowo wzmocnione poziomymi wiązarami jętkowymi. Nachylenie połaci osiąga wówczas od 35° do 60°.
- Więźba płatwiowo-jętkowa. Znajduje zastosowanie w przypadku dachów o rozpiętości 9-11 m. Taka konstrukcja cechuje się ścianami podpierającymi jętki (tzw. ściany stolcowe). Dodatkowa podpora jest niezbędna, gdyż długość jętek jest dość długa i wynosi ok. 7-10 m.
- Więźba płatwiowo-kleszczowa. Tworzona najczęściej w przypadku dachów o rozpiętości 12 m. Składa się z dwóch rodzajów wiązarów – głównych i pośrednich.
- Więźby z dźwigarami. Stosowane są niemal wyłącznie w przypadku dachów o rozpiętości powyżej 12 m. Występują w nich wiązary kratowe, dzięki czemu przy budowie dachów o dużej rozpiętości nie ma już konieczności budowy ścian wewnętrznych. Z tego też powodu konstrukcja taka znajduje zastosowanie przy budowie hal przemysłowych czy obiektów użytku publicznego. Z kolei w budownictwie jednorodzinnym występują w przypadku dachów o małym kącie nachylenia (15-20°), pod którymi nie ma poddasza użytkowego.